ΒΟΛΤΕΡΟΣ

Ο υποδειγματικός αυτός διαφωτιστής φιλόσοφος, έζησε και πέθανε ως παρτιζάνος. Ήταν ο αιώνιος, ένθερμος προπαγανδιστής μια αιρετικής πίστης. Αντικείμενο της φιλοσοφίας του Βολτέρου δεν ήταν η προώθηση της έρευνας ή η καλλιέργεια της σκεπτικιστικής αμφισβήτησης. Αντικείμενο της φιλοσοφίας του και σκοπός της ζωής του ήταν η ανεύρεση μιας νέας πίστης η οποία θα αντικαθιστούσε τη μισητή Χριστιανική θρησκεία. Η διακωμώδηση των Χριστιανικών προκαταλήψεων και ενθουσιασμών από τον Βολτέρο πράγματι εξυπηρέτησε μια νέα "θρησκεία", αυτήν του παγκόσμιου Διαφωτισμού. Ο Βολτέρος ωστόσο υιοθέτησε πολλά στοιχεία από την θρησκεία την οποία επιθυμούσε να αντικαταστήσει. Ο Διαφωτισμός μοιάζει με τον Χριστιανισμό όσο αφορά στις κοινές ελπίδες για τη χειραφέτηση της ανθρωπότητας -και στη βαθιά έλλειψη ανοχής προς οτιδήποτε αποτελεί εμπόδιο στις παγκόσμιες φιλοδοξίες του.