Ο Μιγκέλ ντε Θερβάντες Σααβέδρα (Miguel de Cervantes Saavedra), ένας από τους σημαντικότερους συγγραφείς στην ιστορία της ισπανικής λογοτεχνίας, γεννήθηκε στο Αλκαλά ντε Ενάρες το 1547. Παρ' όλο που η παιδική του ηλικία παραμένει σχετικά μυστηριώδης, η πορεία του ως συγγραφέας και περιπέτειες της ζωής του έχουν καταγραφεί με αρκετές λεπτομέρειες. Ήδη από μικρή ηλικία, έζησε σε διάφορες πόλεις της Ισπανίας, ενώ ταξίδεψε και υπηρέτησε ως στρατιώτης σε πολλές μάχες, συμπεριλαμβανομένης της Ναυμαχίας της Ναυπάκτου και της πολιορκίας της Κέρκυρας. 

Η Ναυμαχία της Ναυπάκτου

Στις 7 Οκτωβρίου 1571 ξεκινούν αναταρραχές στον κόλπο της Ναυπάκτου, αφού λίγο αργότερα θα ξεκινούσε μια από τις πιο ιστορικές ναυμαχίες ανάμεσα στην Ιερή Ευρωπαϊκή Συμμαχία και την Οθωμανική Αυτοκρατορία. Στην Ιταλική φρεγάτα Μαρκέσα, ένας άσημος και άρρωστος Ισπανός αξιωματικός προσπαθούσε να συνέλθει από την ελονοσία και να μπορέσει να πολεμήσει. Δεν ήταν άλλος από τον Μιγκέλ ντε Θερβάντες. Παρά την ασθένεια του σηκώθηκε και επέλεξε το πιο επικίνδυνο σημείο του πλοίου για να ριχτεί στη μάχη. “Είναι καλύτερο να πεθάνω υπηρετώντας τον Θεό και τον Βασιλιά, απ’ το να κατέβω κάτω.”, είπε στον καπετάνιο. 

Η έκβαση της Ναυμαχίας έφερε τη νίκη των Ευρωπαίων, όμως ο Θερβάντες χτυπήθηκε σοβαρά με δύο σφαίρες στο στήθος και μια στο αριστερό χέρι. Το χέρι του μάλιστα έμεινε παράλυτο για όλη του τη ζωή. 

Η αιχμαλωσία στο Αλγέρι 

Το 1572, ο Θερβάντες επανήλθε στην υπηρεσία του ισπανικού στρατού στη Νάπολη και για τα επόμενα τρία χρόνια συμμετείχε σε εκστρατείες στην Κέρκυρα, το Ναυαρίνου και την Τύνιδα. Κατά την επιστράτευση του, τον Σεπτέμβριο του 1575, η γαλέρα που ταξίδευε δέχτηκε επίθεση από πειρατές και ο ίδιος και ο αδελφός του Ροδρίγος αιχμαλωτίστηκαν και μεταφέρθηκαν στο Αλγέρι, παραμένοντας εκεί για πέντε χρόνια. Κατά τη διάρκεια της αιχμαλωσίας του, προσπάθησε ανεπιτυχώς να δραπετεύσει τέσσερις φορές. Τελικά, απελευθερώθηκε τον Σεπτέμβριο του 1580, με την οικονομική βοήθεια του κλήρου και της οικογένειάς του. Ο αδερφός του είχε απελευθερωθεί αρκετά χρόνια νωρίτερα.  

Αυτή η μεγάλη περιπέτεια επηρέασε  φυσικά σημαντικά το έργο του Θερβάντες, με τα θέατρα "Τα κάτεργα του Αλγερίου"και "Η ζωή στο Αλγέρι”.

Ο Δον Κιχώτης 

Το μεγαλύτερο και σημαντικότερο μυθιστόρημά του, ο Δον Κιχώτης, παραμένει από τα πλέον επιδραστικά έργα όλων των εποχών. Εκδόθηκε σε δύο μέρη, το 1605 και το 1615. Αποτελεί το πρώτο εκτυπωμένο μυθιστόρημα στην ιστορία και αποτελεί ένα από τα πιο εμπνευσμένα έργα της δυτικής λογοτεχνίας. Οι περιπέτειες του Αλόνσο Κιχάδα, ενός αγρότη που πιστεύει ότι είναι ιππότης με το όνομα Δον Κιχώτης, αποτελούν πλέον κομμάτι του παγκόσμιου πολιτισού. Μαζί με τον πιστό του φίλο, τον Σάντσο Πάντσα, ο ιππότης ξεκινάει ένα ταξίδι γεμάτο περιπέτειες, όπου οι φανταστικές του ιδέες συγκρούονται με την πραγματικότητα. Προσπαθεί να σώσει μια νεαρή που ονομάζει Δουλτσινέα, πεπεισμένος ότι έχει υποστεί μαγεία. 

Τα ταξίδια του Δον Κιχώτη δεν έχουν πάντα επιτυχή κατάληξη, με τον Σάντσο Πάντσα να γίνεται συχνά αντικείμενο χλεύης. “Με τα όνειρα πρέπει να είσαι μετριοπαθής, γιατί όταν δεν ξυπνάς με την ανατολή του Ήλιου δεν απολαμβάνεις την ημέρα.”

Ωστόσο, προς το τέλος της ιστορίας, ο Δον Κιχώτης αρχίζει να αντιλαμβάνεται την πραγματικότητα και αποφασίζει να επιστρέψει στο σπίτι του. Το έργο γράφτηκε πιθανότατα εν μέρει κατά τη φυλάκιση του συγγραφέα στο Αλγέρι, με τη φανταστική αφήγηση να συνδέεται με μια πιθανή επαφή του με τοπικούς μουσουλμάνους αφηγητές.

Εκτός από την επικράτησή του στην ισπανική λογοτεχνία, το έργο έχει μεταφραστεί σε πάνω από εξήντα γλώσσες και έχει κερδίσει τον σεβασμό και την αναγνώριση σε παγκόσμιο επίπεδο. 

 

Ο Θερβάντες απεβίωσε το 1616 στη Μαδρίτη, αλλά το έργο του ζει αναλλοίωτο και συνεχίζει να εμπνέει γενιές συγγραφέων και αναγνωστών σε όλο τον κόσμο. Το έργο του μιλάει ακόμα στην ανθρώπινη ψυχή γιατί τα μηνύματα του μας αφορούν ακόμη και, πιθανότατα, θα μας αφορούν για πάντα. “Καλύτερα ο λεκές στο πρόσωπο από τον πόνο στην καρδιά.”