Η Μάγια Αγγέλου (Maya Angelou) κατάφερε να γίνει μια από τις πιο επιδραστικές και δημοφιλείς συγγραφείς στην ιστορία της Αμερικής, υπερνικώντας όλες τις αδιαμφισβήτητες δυσκολίες που έως τότε έκαναν κάτι τέτοιο να φαίνεται αδύνατον.
Τα πρώτα χρόνια
Η Μάγια Αγγέλου γεννήθηκε ως Μαργκερίτ Άννι Τζόνσον στις 4 Απριλίου 1928 στο Σεντ Λούις του Μιζούρι. Οι γονείς της, Βίβιαν Μπάξτερ και Μπέιλι Τζόνσον, παντρεύτηκαν το 1924, αλλά χώρισαν όταν η Αγγέλου ήταν τριών ετών. Μετά το διαζύγιο, η Αγγέλου και ο αδελφός της στάλθηκαν να ζήσουν με την γιαγιά τους, Άννι Χέντερσον, στο Σταμπς του Άρκανσο.
Όταν η Μάγια Αγγέλου ήταν σχεδόν οκτώ ετών, κατά τη διάρκεια μιας επίσκεψης στο Σεντ Λούις, ο φίλος της μητέρας της, Φρίμαν, τη βίασε. Ο Φρίμαν συνελήφθη, καταδικάστηκε, αλλά εξέτισε μόνο μία ημέρα στη φυλακή. Λίγες ημέρες μετά την αποφυλάκισή του, οι θείοι της Αγγέλου τον ξυλοκόπησαν μέχρι θανάτου.
Μετά από αυτά τα γεγονότα, η Αγγέλου σταμάτησε να μιλάει για πέντε χρόνια, πιστεύοντας ότι η φωνή της είχε προκαλέσει τον θάνατο του Φρίμαν. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου σιωπής, αφοσιώθηκε στη λογοτεχνία, αποστηθίζοντας ποίηση από μεγάλους συγγραφείς όπως ο Σαίξπηρ, ο Ένγκαρ Άλλαν Πόε και άλλων.
Ο Χορός και η υποκριτική
Το 1942, η Αγγέλου άρχισε να παρακολουθεί μαθήματα υποκριτικής και χορού με υποτροφία στο California Labor School στο Σαν Φρανσίσκο. Για να βγάζει επιπλέον χρήματα ενώ σπούδαζε, αποφάσισε να δουλέψει ως εισπράκτορας σε τελεφερίκ, επειδή της άρεσαν πολύ οι στολές.
Η εταιρεία Market Street Railway Company αρχικά αρνήθηκε να την προσλάβει λόγω του χρώματός της, αλλά εκείνη δεν το έβαλε κάτω. Πήγαινε στην εταιρεία κάθε πρωί και καθόταν εκεί διαβάζοντας βιβλία, μέχρι που η διοίκηση τελικά ενέδωσε και της έδωσε τη δουλειά. Έτσι, σε ηλικία μόλις 16 ετών, έγινε η πρώτη μαύρη γυναίκα εισπράκτορας τελεφερίκ στο Σαν Φρανσίσκο. Η Αγγέλου γέννησε τον μοναδικό της γιο, Guy Johnson, μόλις ένα μήνα μετά την αποφοίτησή της από το λύκειο.
Τη δεκαετία του '50, αρχίζει να εμφανίζεται σε νυχτερινά κέντρα γύρω από το Σαν Φρανσίσκο ως χορεύτρια. Εκεί γνώρισε τον χορευτή Αλβίν Άιλέυ, με τον οποίο δημιούργησαν ένα ντουέτο ως "Αλ και Ρίτα", χωρίς ωστόσο να επιτύχουν σημαντική αναγνώριση. Στη συνέχεια, πήγε στη Νέα Υόρκη για να μελετήσει αφρικανικό χορό με τη χορογράφο Περλ Πρίμους, πριν επιστρέψει στο Σαν Φρανσίσκο και γίνει γνωστή με τις εμφανίσεις της σε κλαμπ και τα πειραματικά της έργα στο θέατρο. Η καριέρα της άρχισε να ανεβαίνει, περιοδεύοντας σε όλη την Ευρώπη και την Αφρική και παίζοντας σε παραστάσεις όπως το Calypso Heat Wave και το The Blacks. Ταυτόχρονα, ξεκίνησε και τις ηχογραφήσεις της με μουσική calypso, κυκλοφορώντας το πρώτο της άλμπουμ, Miss Calypso, το 1957.
Το 1959, μετακομίζει στη Νέα Υόρκη και ξεκινά να γράφει και να δημοσιεύει τα πρώτα της κείμενα. Εντάχθηκε στη συντεχνία συγγραφέων του Χάρλεμ, με πολλούς άλλους σημαντικούς συγγραφείς, συμπεριλαμβανομένου του James Baldwin, που αποκαλούσε "αδελφικό της φίλο". Μετά από ενθάρρυνση αρχίζει να γράφει την αυτοβιογραφία της "Ξέρω Γιατί Κελαηδάει το Πουλί στο Κλουβί" του 1969.
Η ακτιβιστική δράση
Μετά την μνημειώδη ομιλία του Μάρτιν Λούθερ Κινγκ Τζούνιορ στο Χάρλεμ, αφοσιώθηκε στον αγώνα για τη φυλετική ισότητα. Χρησιμοποίησε το συγγραφικό της ταλέντο για να συγκεντρώσει χρήματα για τη Διάσκεψη Χριστιανικής Ηγεσίας του Νότου, συνεργαζόμενη με άλλους καλλιτέχνες στην παράσταση "Cabaret for Freedom".
Η επιτυχία της παράστασης οδήγησε στη διοριστική της θέση ως νέα διευθύντρια του γραφείου του SCLC στη Νέα Υόρκη. Συνεργάστηκε στενά με τον Μάρτιν Λούθερ Κινγκ στην οργάνωση και τη συγκέντρωση κεφαλαίων.
Εκείνη την εποχή μετακομίζει στην Αφρική, γνωρίζει τον Malcolm X και μαζί δημιούργησαν την Οργάνωση της Αφροαμερικανικής Ενότητας. Ωστόσο, με τη δολοφονία του Malcolm X το 1965, η οργάνωση διαλύθηκε, και η Αγγέλου, πενθώντας την απώλεια του φίλου της, πέρασε καιρό στη Χαβάη.
Επέστρεψε στη Νέα Υόρκη το 1967, αλλά η χαρά της για την επιστροφή της σκοτείνιασε με τη δολοφονία του Μάρτιν Λούθερ Κινγκ. Το γεγονός αυτό την ενέπνευσε να επικεντρωθεί ακόμη περισσότερο στη συγγραφή.
Η προσωπική τραγωδία
Το 1981, μια τραγωδία χτύπησε την οικογένεια της Μάγιας Άγγελου. Η Άγγελου είχε έναν εγγονό, τον Colin Ashanti Johnson, τον οποίο ο γιος της, Guy Johnson, μοιραζόταν τα δικαιώματα επιμέλειας με την πρώην σύζυγό του. Την 13η Απριλίου 1981, η Murphy πήγε να παραλάβει τον γιο της, όπως συνήθως. Ωστόσο, την επόμενη Κυριακή, δεν επέστρεψε ποτέ τον Colin στο σπίτι - τον είχε απαγάγει.
Για τα επόμενα τέσσερα χρόνια, ο Guy Johnson και η Άγγελου δεν είχαν καμία επαφή με τον Colin και δεν υπήρχαν στοιχεία.
Η Άγγελου και ο Guy Johnson δεν σταμάτησαν ποτέ να ψάχνουν, ξοδεύοντας χιλιάδες δολάρια για να ερευνήσουν την εξαφάνιση. Στις 29η Μαΐου 1985, βρήκαν την άκρη όταν ένας γνωστός της Murphy επικοινώνησε με την Άγγελου δίνοντάς της την τοποθεσία της Murphy και του Colin στο Austin του Texas, όπου και ξαναβρίσκονται για πρώτη φορά, τέσσερα ολόκληρα χρόνια μετά.
Η αναγνώριση
Η Μάγια Άγγελου αντιμετώπισε το φόβο της επιστρέφοντας στο Νότο για πρώτη φορά από την παιδική της ηλικία για να μιλήσει στο Πανεπιστήμιο Wake Forest στο Winston-Salem της Βόρειας Καρολίνας το 1973. Αποδέχτηκε τη θέση του καθηγητή Reynolds Αμερικανικών Σπουδών στο ίδιο πανεπιστήμιο το 1981.
Κερδίζοντας πολυάριθμες διακρίσεις, όπως μια υποψηφιότητα για τα Tony Award, τρία βραβεία Grammy, ένα Emmy, το National Medal of Arts, το Lincoln Medal και την εισαγωγή της στο National Women's Hall of Fame, μεταξύ άλλων, μπόρεσε να αναδειχθεί στους καλλιτεχνικούς κύκλους.
Το ευρύ κοινό την γνωρίζει όταν έγινε η δεύτερη ποιήτρια στην ιστορία που απήγγειλε ποίημα σε προεδρική ορκωμοσία, το 1993, στην ορκωμοσία του Μπιλ Κλίντον, όταν διάβασε το «Στον Παλμό του Πρωινού».
Ήταν ενεργό μέλος της ακαδημαϊκής κοινότητας, διδάσκοντας και δίνοντας διαλέξεις μέχρι τον θάνατό της το 2014.
Αν δεν έχεις ακόμα διαβάσει κάποιο έργο της, σε διαβεβαιώνουμε ότι πρέπει να ξεκινήσεις τώρα! Ρίξε μια ματιά εδώ.
